Έχετε δει πόσες απόπειρες επιθέσεων καρχαριών κυκλοφορούν στο διαδίκτυο; Βίντεο, τίτλοι εφημερίδων, φωτογραφίες (πολλές φορές ακόμη και φωτομοντάζ). Όταν βλέπετε όλο αυτό το ενδιαφέρον για πιθανούς κινδύνους, θα μπορούσατε να νομίζετε ότι όλοι οι δύτες είναι ανυπόμονες και τολμηρές προσωπικότητες!

Για την αλήθεια, πρέπει να διευκρινίσουμε αμέσως το πλαίσιο. Όπως συχνά συμβαίνει, οι εφημερίδες, τα κοινωνικά δίκτυα και οι μεμονωμένοι χρήστες μετατρέπουν απλές ειδήσεις ή εικόνες σε συναρπαστικές αποκλειστικές ιστορίες, υπερμεγεθύνοντας γεγονότα που έχουν λογικές εξηγήσεις.

Σε αντίθεση με την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, όπου οι θανατηφόρες επιθέσεις καρχαριών είναι πιο συχνές, σε άλλες χώρες συμβαίνουν περίπου μία φορά ανά δεκαετία. Ωστόσο, τα θύματα αυτών των επιθέσεων σχεδόν ποτέ δεν είναι δύτες, αλλά κυρίως κολυμβητές, σερφιστές ή λάτρεις του σνόρκελινγκ. Επιπλέον, μια επιστημονική μελέτη στα Καραϊβικά, με τη συμμετοχή της Αμερικανίδας Alissa Scharfer, δείχνει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος παρουσιάζεται σε περιοχές όπου εφαρμόζεται το shark‑feeding, όταν αυτή η δραστηριότητα δεν είναι σε εξέλιξη (ίσως ο καρχαρίας σκέφτεται: "Με προσκαλείτε για μεσημεριανό αλλά δεν μου αφήνετε τίποτα να φάω; Τότε θα δοκιμάσω έναν από αυτούς τους λιγότερο ελκυστικούς οργανισμούς που κολυμπούν στην επιφάνεια"). Θυμηθείτε ότι το shark‑feeding σήμερα είναι, σωστά, παράνομο στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, διότι αλλάζει τη συμπεριφορά αυτών των θηρευτών και αυξάνει τον κίνδυνο επιθέσεων.

Από τη μνήμη μου, φαίνεται πως η τελευταία επίθεση σε έναν δύτη με εξοπλισμό σε κόκκινη θάλασσα χρονολογείται στο 2004, αλλά τότε το θύμα ήταν ένας δύτης που καθάριζε τις επιθέσεις από το λιμάνι στο Sharm el Sheikh, δηλαδή σε συνθήκες περιορισμένης τοπικής ορατότητας και με διασκορπισμένες μυρωδιές "τροφής" στο νερό.

Σε αυτά τα νερά, για παράδειγμα, μπορούν να θεωρηθούν επικίνδυνες οι ειδικές όπως ο longimano (Carcharhinus longimanus) και ο mako με κοντές πτερύγια (Isurus oxyrinchus). Αν και «επικίνδυνες», αυτές οι ειδικές σπάνια επιτίθενται σε ανθρώπους και συνήθως δεν πλησιάζουν την ακτή. Στην πραγματικότητα, οι longimano στην Αίγυπτο αποτελούν μία από τις πιο αναζητημένες εμπειρίες από τους δύτες στις κατακόρυφες επιφάνειες των κοραλλιογενών υφαλοβασιλείων, όπως οι Elphinstone, Daedalus ή οι Brothers. Εδώ, οι longimano κυκλοφορούν συχνά ανάμεσα στα σκάφη, επειδή οι μάγειρες συχνά ρίχνουν υπολείμματα τροφής στο νερό, προσφέροντας στους δύτες τη «χαρά» μιας στενής συνάντησης, αν και αυτό οφείλεται επίσης σε αλλαγές στη φυσική τους συμπεριφορά.

Τέλος, πρέπει να προστεθεί ότι λόγω του εντατικού αλιευτικού κυνηγιού των συνηθισμένων θυμάτων τους, όπως οι τόνοι, οι ωκεάνιες καρχαρίες σήμερα βρίσκουν λίγη «παραδοσιακή» τροφή.
Συνοψίζοντας, οι επιθέσεις καρχαριών στους δύτες είναι πολύ σπάνιες, αλλά δεν θα πρέπει να εκπλήσσεστε αν αυξηθούν, καθώς οποιαδήποτε πιθανή αύξηση οφείλεται κυρίως σε αλλαγές στη συμπεριφορά που προκαλούνται από τον άνθρωπο… ακόμα και όταν φοράτε στολή και πτερύγια!